Psychoterapia behawioralna Terapia ta oparta jest na założeniu, że poznanie życia psychicznego człowieka jest niemożliwe, pozostać może ono jedynie przedmiotem przypuszczeń. Behawioryzm zajmuje się badaniem oraz leczeniem tego co dostępne jest w obserwacji a więc ludzkiego zachowania. Terapia poznawczo-behawioralna w wielu przypadkach przynosi zmianę już po kilku sesjach, ale skupia się przede wszystkim na teraźniejszości. Niektórzy twierdzą, że terapeuta skupia się tylko na objawach, nie zagłębiając się w bardziej złożone przyczyny, podczas gdy w innych nurtach wiele czasu poświęca się przeszłym wydarzeniom. Słowa kluczowe: terapia poznawczo-behawioralna, Pokazuje, na czym polega ich nieracjo-nalność i zachęca do zmiany przekonań na racjonalne” (Sęk, 2005, s. 113). To . Psychoterapia poznawczo-behawioralna (CBT) to rodzaj terapii, który koncentruje się na związku między myśleniem, emocjami i zachowaniami. CBT zakłada, że nasze myśli, przekonania i interpretacje wpływają na nasze emocje i zachowania, a w konsekwencji na nasze życie jako całość. Zasada 5. Terapia poznawczo-behawioralna kładzie nacisk na teraźniejszość – na bieżące problemy. Leczenie większości zaburzeń i problemów wymaga skupienia się na bieżących problemach i konkretnych, nieprzyjemnych dla Ciebie sytuacjach. Jeśli będzie taka potrzeba, powrócimy do przeszłych wydarzeń i bliżej im się przyjrzymy. Jeśli chcesz dowiedzieć się dokładnie, co to jest terapia poznawczo-behawioralna, na czym polega i kiedy warto się na nią zdecydować, to kontynuuj czytanie. Terapia poznawczo-behawioralna – na czym polega? Historia terapii poznawczo-behawioralnej sięga lat 60. XX wieku. Została ona opracowana przez psychiatrę z Ameryki – Aarona Becka. . Terapia poznawczo-behawioralna czyli jaka? Ten nurt terapii wynika z połączenia modelu poznawczego (czyli dotyczącego myślenia) i behawiorystycznego (opisującego zachowanie) funkcjonowania człowieka. U podłoża tych koncepcji leży założenie, że procesy uczenia się wpływają na nabywanie i utrwalanie przekonań dotyczących siebie samego, innych, sposobu widzenia świata oraz na nasze zachowanie. Podstawowym pojęciem w wyjaśnianiu trudności, z którymi boryka się człowiek, jest „schemat poznawczy” – spójna i utrwalona wiedza danej osoby. Na nasze codzienne zachowanie wpływa wiele różnych schematów poznawczych, ukształtowanych przez splot czynników takich jak: wychowanie, przeżywane uczucia, znaczące wydarzenia w życiu, nabywane w różny sposób przekonania na temat siebie, innych oraz świata. Na czym polega psychoterapia? Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest metodą leczenia. Celem pracy terapeutycznej jest zidentyfikowanie problemu i poprawa naszego aktualnego funkcjonowania. Sesje terapeutyczne, prowadzone raczej dyrektywnie, zakładają dużą współpracę terapeuty z pacjentem. Pacjent jest uważany za eksperta od samego siebie i przeżywanych przez siebie trudności. Natomiast psychoterapeuta jest ekspertem od rozpoznania oraz rozumienia mechanizmów powstania zaburzenia. Proponuje on sposoby oraz techniki prowadzące do zmiany w naszym funkcjonowaniu. Jaka jest rola terapeuty? W procesie terapii terapeuta pokazuje nam jak myślenie, przekonania, oceny oraz interpretacje danej sytuacji wpływają na doświadczane w związku z nią emocje, samopoczucie i zachowanie człowieka. Weźmy na przykład sytuację, gdy znajomy/a spóźnia się na umówione spotkanie. To samo zachowanie może być ocenione na różne sposoby powodując związane z tą oceną uczucia, a więc: -myśl „znowu się spóźnia” powoduje narastanie gniewu, -myśl „może coś złego się stało” powoduje lęk, -myśl „pewnie o mnie zapomniał/a” powoduje smutek, każda z tych emocji spowoduje w konsekwencji inne zachowanie czekającej osoby: od pretensji, poprzez zamartwianie się po obniżenie nastroju. Przeważnie nie jesteśmy świadomi istnienia tych procesów w naszych myślach, uczuciach i reakcjach, zachowujemy się schematycznie, reagujemy zawsze tak samo. Za nasze reakcje i zachowania odpowiedzialne są właśnie schematy poznawcze. Na ogół nam nie przeszkadzają, mają przecież funkcję przystosowawczą, gdyż przeważnie wykształciły się w dzieciństwie. Jeśli natomiast są nieodpowiednie, sztywne, nieadekwatne do sytuacji, mają wpływ na myśli, uczucia lub zachowania powodujące nasze cierpienie (lub bliskich nam osób), to warto się im przyjrzeć w trakcie terapii. Możemy wraz z terapeutą je zmodyfikować, co doprowadzi do poprawy naszego samopoczucia i pozwoli nam wkroczyć na drogę rozwoju osobistego. Polecamy także artykuły o innych podejściach psychoterapeutycznych: Jak wygląda i na czym polega terapia w nurcie integracyjnym? Jak wygląda i na czym polega psychoterapia psychodynamiczna? Psychoterapia humanistyczna – na czym polega? Terapia w nurcie Gestalt – na czym polega? to poradnia psychologiczna, której misją jest pomoc rodzinom w pokonywaniu kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem pracy z parami i małżeństwami, które znajdują się w sytuacji około rozwodowej. nie mediuje rozwodów, zawsze walczymy o uratowanie związku i rodziny. Jakie zaburzenia można nią leczyć? Ile trwa leczenie? Co to znaczy poznawcza a co behawioralna? – na te pytania znajdziesz odpowiedzi w tym artykule. Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest metodą leczenia różnego rodzaju problemów emocjonalnych, np. depresji, nerwicy, zaburzeń lękowych, lęku panicznego, różnego rodzaju fobii, stresu pourazowego, stresu przewlekłego, zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych, zaburzeń odżywiania, zaburzeń osobowości, a także trudności e relacjach w związku, rodzinnych i społecznych. Prekursorem terapii poznawczo-behawioralnej jest Aaron Beck – amerykański psychiatra, który stworzył ją w latach 60-tych. Na czym polega terapia poznawczo-behawioralna? Głównym założeniem terapii poznawczo-behawioralnej jest powiązanie pomiędzy myślami, emocjami a zachowaniem człowieka. Jest to metoda nastawiona pomoc w rozwiązaniu konkretnych trudności życiowych klienta i skupia się na jego bieżących celach, jednak czasem sięga się do zdarzeń z przeszłości, aby uświadomić wpływ działania środowiska rodzinnego na ukształtowanie się konkretnych przekonań i wzorców aktualnego zachowania. Podstawą nurtu poznawczo-behawioralnego jest teza, że poprzez zmianę myślenia można osiągnąć zmianę nastroju i zachowania a poprzez analizę myśli automatycznych można dotrzeć do głębszych przekonań o sobie, świecie i innych ludziach. Przekonania te mogą być pozytywne, ale też i dysfunkcjonalne, czyli np. generujące lęki, podejrzliwość czy niską samoocenę. Podczas terapii w tym nurcie zyskuje się rozwój samoświadomości oraz kontrolę nad swoimi zachowaniami. Ile trwa leczenie metodą poznawczo-behawioralną? Jest ona określana jako krótkoterminowa, zwłaszcza w porównaniu z innymi rodzajami terapii, np. z psychoanalityczną czy psychodynamiczną. Trwa od kilku do kilkunastu tygodni przy spotkaniach odbywających się na ogół raz w tygodniu – terapia krótkoterminowa. Zdarza się, że trwa długoterminowo, czyli rok lub nawet dłużej – zależy to od głębokości problemu oraz zapotrzebowania i gotowości do zmiany. Cel terapii może się zmieniać w trakcie jej trwania, np. na początku można umówić się na krótkoterminową pracę nad lękiem, czy depresją, a potem na dłuższą pracę nastawioną na trwałą zmianę swojego myślenia oraz funkcjonowania w relacjach z ludźmi. Terapia poznawcza – na czym polega? Podczas terapii poznawczej odkrywamy schematy myślenia, którymi się kierujemy. Aby znaleźć przyczyny powstawania tych schematów, warto przyjrzeć się temu, co do nas mówili rodzice. Np. komunikaty: „jesteś leniwy” słyszane przez wiele lat od ważnych osób, stają się naszą własną „prawdą”. W ten sposób uczymy się krytycznego myślenia o nas samych. Za pomocą technik terapii poznawczej odkrywamy, jak ukształtował się nasz sposób myślenia o nas, o ludziach i świecie. I np. okazuje się, że tendencje do katastrofizacji albo pesymistyczny sposób podejścia do życia mamy takie samo jak matka czy ojciec. Jeśli często rodzice przestrzegali nas przed niebezpieczeństwami, to chcąc nie chcąc nauczyli nas myślenia lękowego. Takie i inne „tajemnice” odkrywamy, a widząc podobieństwo do tego, jak widzieli świat nasi rodzice, zaczynamy rozumieć, dlaczego sami w taki a nie inny sposób interpretujemy różne sprawy. Najważniejsze jest uświadomienie – praca poznawcza. Potem następuje decyzja, czy chcemy coś zrobić z tą wiedzą o sobie, np. czy chcemy zmienić dotychczasowe schematy myślenia? Terapia behawioralna – jak przebiega? Gdy boimy się wody, czy latania samolotem i jest to celem naszej terapii, to oprócz poznawczej pracy nad sposobem myślenia o danym problemie, wykorzystywane są techniki behawioralne pozwalające na oswojenie i całkowite przezwyciężenie lęku. Chodzi o oduczenie się negatywnych nawyków, np. unikania stresujących sytuacji a w to miejsce nauczenie się strategii bardziej przystosowawczych. W tej części procesu leczenia terapeuta w porozumieniu z pacjentem zleca mu zadania polegające na mierzeniu się z tym, co sprawiało do tej pory trudność. Zawsze jest to element przemyślanego przez terapeutę procesu. Skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej Skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej została potwierdzona wieloma badaniami klinicznymi. Efekty osiągnięte w terapii zostają na stałe, a pacjent jest wyposażony w techniki radzenia sobie z trudnymi sytuacjami. Zna swoje schematy myślowe, które go ograniczały oraz ma wypracowane nowe, które pomagają mu mierzyć się z przeszkodami życiowymi. Poznawcza i behawioralna metoda leczenia jest uważana za najlepiej zbadaną klinicznie, dlatego też coraz więcej ludzi decyduje się na podjęcie terapii w tym właśnie nurcie. Psychika człowieka składa się z szeregu cech osobowych, właściwości intelektualnych, przekonań i nawyków, procesów emocjonalnych oraz doświadczenia życiowego. Zewnętrznym przejawem konstrukcji psychicznej jest zachowanie. To reakcja człowieka na bodźce ze środowiska, modyfikowana przez ten cały system warunków wewnętrznych. Celem terapii psychologicznej jest zmiana niepożądanych form zachowania na bardziej racjonalne i konstruktywne. Jednym z nurtów w psychoterapii jest cognitive behavioral therapy. Czym jest terapia behawioralna? Założeniem terapii behawioralnej jest zmiana zachowania poprzedzona poznaniem jego uwarunkowań wewnętrznych. Dlatego najczęściej stosowany jest termin terapia poznawczo – behawioralna. Terapeuta jest osobą, która stara się wskazać pacjentowi elementy jego nieracjonalnego myślenia i wspólnie dążą do zastąpienia ich bardziej pożądanymi formami. Dlatego w terapii behawioralnej bardzo ważna jest motywacja pacjenta do podjęcia pracy nad sobą, aktywność i zaangażowanie w cały proces leczenia. Terapia behawioralna określana jest też jako terapia krótkoterminowa. W przeciwieństwie do klasycznej postaci opartej na zasadzie psychoanalizy, czas trwania terapii behawioralnej to od kilku tygodni do pół roku. Głównym celem behawioralnej terapii jest zweryfikowanie przez pacjenta jego przekonań, przyzwyczajeń i błędnych sposobów myślenia. Ma to doprowadzić do zwiększenia stopnia samokontroli, a w efekcie do wyeliminowania destruktywnych form zachowania. Krótkoterminowa terapia jest skondensowana w czasie, musi więc przebiegać regularnie, w formie cotygodniowych spotkań. Do skuteczności behawioralnej terapii niezbędne jest nawiązanie dobrej i bliskiej relacji psychologa z pacjentem, opartej na akceptacji i empatii. Zastosowanie terapii behawioralnej Terapia krótkoterminowa przynosi dobre efekty w leczeniu zaburzeń lękowych, fobii społecznych, anoreksji, bulimii, niekontrolowanych zmian nastroju. Może też być wsparciem dla farmakologicznego leczenia depresji i ostrego przebiegu nerwicy. Behawioralna terapia stosowana jest również jako jeden ze składników leczenia choroby alkoholowej i innego typu uzależnień. Elementy terapii behawioralnej wprowadzane są również podczas prowadzenia coachingu. Terapia behawioralna – techniki Terapeuta i pacjent wspólnie poszukują błędnych sposobów myślenia, przekładających się na nieprawidłowe zachowanie. Techniki krótkoterminowej terapii mogą polegać na rozmowie, albo przebiegać w formie zadaniowej, prowadzonej pod kontrolą psychologa lub poza gabinetem. Dialog sokratejski Terapeuta w specyficzny sposób formułuje pytania tak, aby pacjent w swoich wypowiedziach samodzielnie identyfikował problem, umiał go nazwać i wskazać słabe strony swojego rozumowania. Psycholog nie ujawnia i nie narzuca swojej opinii. Rozwiązanie problemu musi powstać na skutek wszechstronnej analizy dokonanej przez samego pacjenta, na podstawie treści zadawanych pytań. Zapis myśli Służy do zamiany dotychczasowych przekonań i stereotypów myślowych, na odmienne – bardziej pozytywne. Może to być zrobione w postaci dwukolumnowej tabelki, ułatwiającej porównanie i refleksję. Po zakończeniu terapii krótkoterminowej, osoba wspomagana może powracać do tego zapisu i uzupełniać go o nowe treści. Ekspozycja Ta technika sprawdza się w przypadku stanów lękowych wywołanych jakimiś obiektami zewnętrznymi. Poprzez kontrolowany kontakt z obiektem wywołującym panikę, behawioralna terapia pozwala oswoić lęk i reagować na niego w sposób adaptacyjny. Zadania do wykonania Umiejętności zdobyte w toku terapii behawioralnej, pacjent stopniowo wprowadza w życie, poprzez inicjowanie własnych zachowań, które wcześniej były dla niego niedostępne. Może przez to zacząć przełamywać bariery własnej nieśmiałości, wstydu, czy trudności w kontaktach społecznych. Przeformułowanie poznawcze Jest to zmiana wynikająca z zastosowania innych metod stosowanych przez terapię behawioralną. Jednocześnie to efekt całej terapii, ukierunkowanej na poznanie mechanizmów zachowania i przekształcenie ich na bardziej optymalne formy. Terapia poznawczo – behawioralna jest metodą wprowadzenia u pacjenta znacznego stopnia świadomości wszystkich uwarunkowań kierujących jego zachowaniem i zwiększenia samokontroli, a co za tym idzie poprawy jakości jego życia. Terapia poznawczo-behawioralna jest jednym z najskuteczniejszych podejść we współczesnej psychoterapii, co potwierdzają liczne badania naukowe. Jak sama nazwa wskazuje, nurt ten skupia się na aspekcie poznawczym – dotyczącym procesów myślowych i behawioralnym – dotyczącym zachowań. Są to dwie z czterech składowych modelu w terapii, gdyż w metodzie tej bada się zależności pomiędzy naszymi myślami, emocjami, reakcjami ciała i zachowaniem. Poprzez zmianę sposobu myślenia, a konkretnie negatywnych, autodestrukcyjnych myśli i przekonań jesteśmy w stanie zmienić uczucia, oddziałujące na reakcje fizjologiczne (a więc i nasze ciało ma się lepiej) oraz podejmowane zachowanie. W terapii nie skupiamy się jednak tylko na zmianie sposobu myślenia o problemie. Pracujemy również nad tym, aby nauczyć się nowych, bardziej funkcjonalnych zachowań np. lepszego sposobu komunikacji. Dzięki wprowadzeniu w życie nowych umiejętności zmieniają się także nasze myśli i przekonania.

terapia poznawczo behawioralna na czym polega